Banki centralne a kursy walut
Kursy walut zależą od wielu czynników, a jednym z nich jest stan gospodarki danego kraju. Im gospodarka jest silniejsza, tym waluta cenniejsza. Banki centralne oraz kształtowana przez nie polityka pieniężna, która ma służyć przede wszystkim walce z inflacją i stymulowaniu rozwoju gospodarczego wpływają na kursy walut, m.in. poprzez ustalanie stóp procentowych.
Czym są banki centralne?
Na wstępie zastanówmy się, czym właściwie są banki centralne. Są to instytucje, które odpowiedzialne są za prowadzenie polityki monetarnej państwa, dbające także o bezpieczeństwo i prawidłowe funkcjonowanie systemu bankowego. W przypadku naszego kraju, bankiem centralnym jest Narodowy Bank Polski, w Stanach Zjednoczonych jest to System Rezerwy Federalnej (FED), a w strefie euro – Europejski Bank Centralny, odpowiedzialny za nadzorowanie systemów bankowych w państwach należących do strefy euro. W Polsce, w Stanach Zjednoczonych oraz w innych rozwiniętych państwach funkcjonują banki centralne, które są niezależne od rządu.
Wśród funkcji banku centralnego znajdują się funkcje stabilizująco-kontrolne, takie jak: utrzymywanie i zarządzanie rezerwami dewizowymi kraju, a także prowadzenie polityki kształtowania kursu waluty krajowej.
Cel inflacyjny a kursy walut
Banki centralne przede wszystkim zajmują się realizacją tzw. celu inflacyjnego. Na przykładzie Polski – od 1998 r. NBP stosuje strategię bezpośredniego celu inflacyjnego, tzn. wynoszącego (od 2004 r.) 2,5% z możliwością odchylenia o 1% w górę lub w dół. Oznacza to, że każdego miesiąca roczny wskaźnik CPI (consumer price index – miara inflacji/deflacji) powinien znajdować się jak najbliżej 2,5%. NBP wpływa na poziom inflacji przede wszystkim poprzez określanie wysokości oficjalnych stóp procentowych. Informacja dotycząca stóp procentowych podawana jest do mediów zazwyczaj po posiedzeniu członków banku centralnego.
– „Kiedy stopy procentowe rosną, inwestorzy chcą mieć więcej danej waluty, ponieważ zapewnia ona wyższe oprocentowanie lokat i rentowność obligacji. Analogicznie kiedy stopy procentowe spadają, inwestycji nie ma tak wiele, a wartość danej waluty spada”. – mówi ekspert z kantoru internetowego Centnet.pl.
Poza możliwością podejmowania przez banki centralne decyzji dotyczących stóp procentowych, mają one jeszcze jeden istotny instrument, za pomocą którego mogą wpływać na rynek – dysponują ogromnymi kapitałami, za pomocą których mogą interweniować na rynku. Regulują kurs własnej waluty poprzez – wypowiedzi na temat wartości waluty, zapowiedzi zmian stóp procentowych, a także faktyczne kupno krajowej waluty w celu umocnienia jej kursu (przeciwdziałania nadmiernemu spadkowi) albo jej sprzedaż w celu osłabienia (zahamowania wzrostu).
Przedstawiciele wszystkich banków centralnych dostarczają informacji, które mogą wywołać zmiany kursów walut. Jednym z najbardziej wpływowych banków centralnych jest FED – bank centralny Stanów Zjednoczonych. Na jego decyzje z uwagą patrzy cały świat finansowy – kreuje on wygląd światowych rynków finansowych i kursów walut.